Marjo en Simone naar Cites-top

Hoe is het Marjo en Simone vergaan op de CITES-top in Jo’burg?

Zoals bekend zijn ‘onze’ Simone namens SPOTS en Marjo Hoedemaker namens de MarjoHoedemakerElephantFoundation onlangs afgereisd naar de CITES-top in Johannesburg, Zuid-Afrika. Op 24 september vindt hier de Internationale Cites-conferentie plaats.  Hierbij worden door de 183 deelnemende landen nieuwe regels opgesteld voor de handel in bedreigde dier- en plantensoorten. Simone en Marjo gaan hier de ingezamelde nagels aanbieden aan officials van China, Vietnam en Zuid-Afrika. China en Vietnam zijn grote afnemers van ‘lichaamsonderdelen’ van dieren zoals de hoorn van de neushoorn, slagtanden (ivoor) van de olifant en botten van tijgers en leeuwen. Aan deze lichaamsonderdelen worden heilzame krachten toegedicht, waaronder de genezing van allerlei verschillende soorten ziektes. Zuid-Afrika heeft de grootste populatie neushoorns binnen haar landsgrenzen en exporteert op grote schaal leeuwenbotten naar Azië. De handel in lichaamsonderdelen is zo enorm groot dat deze dieren inmiddels op punt van uitsterven staan.

Om deze activiteiten een halt toe te roepen zijn Marjo en Simone naar Johannesburg gereisd. De Cites-top was the place-to-be om via onze ludiek ‘nagelactie’ deze malafide handel onder de aandacht van een groot publiek te brengen. De Marjo Hoedemaker Elephant Foundation en SPOTS zijn zo’n 1 ½ jaar geleden begonnen met een oproep aan mensen in Nederland en België: Stuur ons jullie nagels! De hoorn van de neushoorn bestaat immers uit keratine, hetzelfde materiaal waar onze nagels uit bestaan. Onzinnig dus om dieren af te slachten voor een stof die niet genezend werkt. Dit heeft geresulteerd tot een enorme berg nagels die wij vervolgens wilden aanbieden aan vertegenwoordigers van Vietnam, Zuid-Afrika en China. Met de vraag of zij in hun landen meer aan bewustwording kunnen doen. Zonder bewustwording blijft de vraag overeind. En zal dit leiden tot de uitsterving van vele diersoorten.

Het verslag van Simone over de Cites-conferentie

In Nederland al probeerden Marjo en ik afspraken te maken met officials van China, Vietnam en Zuid-Afrika. We hebben geprobeerd afspraken te maken met de Ambassades hier in Nederland om hen hier de nagels aan te bieden. Helaas zonder resultaat. Dus togen Marjo en ik daarom naar de CITES-top die dit jaar plaatsvond in Johannesburg, Zuid- Afrika. CITES is een organisatie die eens in de drie jaar bij elkaar komt en die min of meer alle Regeringen ter wereld omvat. Met elkaar maken zij afspraken over handel in bedreigde natuur zoals diersoorten maar ook plantensoorten. Tijdens de CITES conferenties wordt besloten of handel in een bepaalde diersoort wel of niet is toegestaan.

Dit jaar vond CITES-top dus plaats in Johannesburg. Hoog op de agenda stond de (illegale) handel in o.a. de hoorn van de neushoorn, ivoor van de olifanten en botten van leeuwen. Hier konden we veel media aandacht verwachten. We arriveerden op zondag 25 september en besloten ons op maandag officieel te registreren. Dat hadden we vooraf al online gedaan dus het was een kwestie van onze pas ophalen. Bij registratie bleek dat Marjo een andere pas kreeg dan ik. We hebben hier verder niet over nagedacht en zijn begonnen met oriëntatie in de wandelgangen. Aanspreken van diverse delegatieleden en aanspreken van pers. Vooral de Zuid-Afrikaanse pers had veel interesse in onze bijzondere actie. Voorafgaand aan ons bezoek had ik een persbericht verstuurd (naar de Zuid-Afrikaanse en Aziatische pers) en had ik hier en daar al de nodige contacten gelegd. Verder had ik vooraf al een interview gehad met een Zuid-Afrikaanse radiozender en we stonden al in de krant.

Hilarisch moment toen ik in een gesprek met de pers opeens werd meegenomen naar een opnamekamer. Ik kreeg een microfoon omgehangen en er werd gebaard dat ik moest gaan zitten. Omdat ik de radio leider zelf nog niet gesproken had, verwachtte ik dat ik nog even een kort gesprek met hem zou hebben. Tot mijn stomme verbazing bleek ik opeens on air te zijn. En werd mij gevraagd naar allerlei topics die speelden op CITES. Help. Ik ben hier om nagels te overhandigen……. Zo zit je opeens in een radio uitzending

Aziatische pers op de Cites-top

De Aziatische pers bleek lastiger. Ze waren erg afstandelijk en leken de actie ook niet te begrijpen. Zo vroeg een journalist ons: “So you want to export human nails to Asia to replace the rhino horn. Is that legal”? Marjo en ik kijken elkaar wat vierkant aan. Zijn wij nu gek of……? Ik probeer de journalist uit te leggen dat we geen intenties hebben om een nieuwe markt aan te boren, te weten menselijke nagels exporteren. Maar dat de ingezamelde nagels symbolisch zijn. Symbool voor het feit dat dieren zoals de neushoorn, door de vraag vanuit Azië, op grote schaal gedood worden. Op zo’n grote schaal dat dit dier naar de afgrond van uitsterven wordt gebracht. Terwijl de hoorn van de neushoorn bestaat uit keratine. Hetzelfde materiaal als onze vinger- en teennagels. Als dit geneeskrachtig zou werken, kluif dan lekker je eigen nagels af…… Naast het zinloos afmaken van wildlife, worden ook talloze consumenten ernstig misleid en bedrogen door deze zogenaamde ‘geneeskrachtige producten’ als geneesmiddel op de illegale markt te brengen.

Niet alleen de neushoorn wordt door deze vraag bedreigd. Ivoor van olifanten, schubben van de pangolin en botten van tijgers en leeuwen. Om maar enkele dieren te noemen die gebruikt worden in de traditionele farmacie industrie in Azië. Dit alles, zo probeer ik uit te leggen aan de journalist uit China, proberen wij middels de nagels te symboliseren. De journalist uit China snapt de symboliek echter niet. Hij denkt dat wij nagels van mensen willen exporteren als vervanging van de hoorn van de neushoorn en blijft vragen of dit legaal is….. Indringend gesprekje

Zuid-Afrikaanse pers op de Cites-top

Zoals gezegd hadden we veel aandacht van de Zuid-Afrikaanse pers. Toen we net klaar zaten voor een radio interview, kwamen er drie mannen binnen. Ze werden begeleid door de vrouw die ik eerder had aangesproken. Zij was ons contactpersoon voor de Zuid-Afrikaanse delegatie. De mannen liepen direct op ons af. “Follow me” zei eentje. Onder protest van de radio mevrouw (we zouden immers binnen een minuut on air gaan) werden we meegenomen naar de kelders van het gebouw. Ons was volstrekt onduidelijk wat nu het probleem was. Na zo’n uur, waarbij mensen in en uit de kamer kwamen om zich over ons uit te spreken, bleek dat de pas van Marjo het probleem was. Hij had kennelijk een pas gekregen waarmee hij veel meer rechten had dan ‘alleen een bezoeker’. Hij hoorde volgens zijn pas officieel tot een delegatie en had zelfs stemrecht op de Cites-top.

Het was de politie ter ore gekomen dat wij van plan waren nagels te overhandigen tijdens CITES. En dit gaf hen het idee dat we activisten waren. Die met potten nagels het podium zouden opstormen en de orde zouden verstoren. Ons werd duidelijk gemaakt dat we normaliter uit het pand gezet zouden zijn maar dat ze nu anders besloten hadden. We mochten blijven en onze passen werden omgewisseld. Wel werd ons duidelijk gemaakt dat de nagels niet in het gebouw aangeboden mochten worden aan delegaties. Nog sterker; we mochten de nagels niet meenemen het gebouw in. Als we dat wel zouden doen, zouden we direct uit het gebouw worden gezet. En konden er mogelijk meer consequenties volgen. Dit was natuurlijk wel een enorme domper. We wilden helemaal geen podium opstormen. Maar in diverse gesprekken onze oprechte zorg uitspreken. Onze ‘Jip en Janneke’ nagelactie was opeens een politiek statement geworden. En dat is jammer. Want we wilden vooral onze bezorgdheid laten zien. Over de rampzalige toestand van veel wilde dieren:

– Er zijn nog slechts zo’n 24.000 neushoorns wereldwijd. En elke dag worden er zo’n 3 neushoorns gestroopt.
– Het aantal Afrikaanse olifanten is tussen 2007 en 2014 met 30% afgenomen.
– Er zijn minder dan 20.000 leeuwen wereldwijd.

Laten we zuinig zijn op deze schatten van onze aarde 

De vraag vanuit Azië is mede bepalend voor hun afname. Uiteraard maakte dit dat wij onze plannen enigszins moesten aanpassen. We hebben de delegatieleden wel aangesproken. En hen aangeboden dat we de nagels buiten het gebouw zelf konden aanbieden. Soms bleek het lastig om delegatieleden überhaupt te spreken te krijgen. Zoals in het geval van China. De delegatieleden bleken moeilijk aanspreekbaar en wilden ook niet echt aangesproken worden. Een van hen vertelde dat zij vooraf aan hun congres in China, duidelijk hebben moeten maken wat ze precies zouden doen. Dat wat niet besproken was, mocht niet in de agenda worden opgenomen. Marjo heeft vervolgens nog het hoogste delegatielid van China buiten op straat proberen aan te spreken. Maar hetzelfde verhaal…….

Vietnam bleek meer open. Ze luisterden naar ons verhaal en wilden zelfs op de foto. Maar ze wilden de nagels niet officieel in ontvangst nemen. De Zuid-Afrikaanse delegatie bij de Cites-top wilde helemaal niet met ons praten. Hun contactpersoon heeft gezien hoe Marjo en ik werden meegenomen dus ik denk dat we direct het stempel ‘activist’ hebben gekregen.

Hoewel we de nagels niet hebben kunnen overhandigen aan delegatieleden, zijn we er wel in geslaagd enorm veel media aandacht te trekken. In binnen- en buitenland. En ik hoop dat we hierdoor in ieder geval iets meer bewustwording hebben kunnen creëren. Essentieel om de handel in bedreigde diersoorten zoals iconen als de olifant, neushoorn, tijger en leeuw, een halt toe te roepen.

ceremonieel einde van de nagelactie

Met het begraven van de overgebleven nagels bij het neushoornverblijf van Burgers-Dierenpark te Arnhem is de actie op 12 oktober met een kleine ceremonie – in een hoopvolle verwachting op een bewuster omgaan met het resterende wildlife – ten grave gedragen.