BRILBEREN IN DIERENPARK AMERSFOORT.
De schoolvakanties zijn begonnen. Online een dagje Dierenpark Amersfoort met de kleinkinderen geboekt. Via een tijdslot wordt het aantal bezoekers naar coronamaatstaven geregeld. Veel publiek is er vandaag niet. De weersvoorspellingen houden de bezoekers binnenshuis. Daarmee krijgt opa met de kids ruim baan. Meteen aan het begin van onze rondgang door de dierentuin staat ons al een verrassing te wachten. De iconische bruine beren van het park hebben plaats gemaakt voor brilberen. Brilberen? Dragen die dan een bril soms? Nou nee, niet echt eentje van Specsavers, maar ze hebben lichte haren rond de ogen en dat lijkt dan op een bril. Ze moeten uiteindelijk toch ook een naam hebben, zoals mensen een familienaam hebben. Het zijn wel aparte dieren. Het is de enige nu nog levende soort in het geslacht Tremarctos van de beren (Ursidae). Het is de enige berensoort die uit Zuid-Amerika komt. Een andere bijzonderheid is dat brilberen nooit een winterslaap houden, terwijl alle andere beren wel de hele winter doortukken.
De twee die nu in Dierenpark Amersfoort wonen zijn afkomstig uit een Duits dierenpark. Het zijn broers van elkaar en drie jaar oud. De twee jongens heten Teju en Ariba. Het zijn superactieve dieren en ze klimmen graag. Voor deze twee klauteraars is hun verblijf met hoge bomen aangepast. Ze hebben in het dierenpark aardig de ruimte waar ze ook de hoogte in kunnen. Daar maken ze graag gebruik van. Daarbij hebben ze ook nog een behoorlijke waterpoel ter beschikking om in te plonzen.
Beer en brilbeer
Het lievelingsdier van Berend is de tijger. Maar Berend wordt ook wel Beer genoemd en kan het daarom goed met beren vinden. Hij moest dan ook meteen kennismaken met de nieuwe bewoners van het Dierenpark. Met zijn neus stond hij voor de centimeters dikke glaswand.
Nieuwsgierig als brilberen van nature zijn, kwam er al snel eentje aanwaggelen. Plotseling ging het dier rechtop staan en stond Beer oog in oog met een levensgrote brilbeer. Beer en de brilbeer hadden meteen contact. Broer brilbeer volgde de handbewegingen van Beer, alsof ze maatjes waren. Maar er zat (gelukkig voor Beer) een stevige glaswand tussen.
Teju – of was het Ariba? – vond die glaswand waarschijnlijk maar een vreemde gewaarwording. Hij vond vast dat er niet genoeg beweging in te krijgen was, want hij zocht meteen daarna zijn broertje op voor een speels handgemeen. Een grappig spelletje om te zien wie er het best tegen een stootje kon en wie daarbij het langst op de been kon blijven. Een beetje sparren dus. Wat oefenen en trainen in zelfverdediging voor als de nood aan de man komt. Precies ook wat er in de sportschool plaatsvindt. De uitkomst van dit sportieve openluchtberenspektakel was dat de beide broers goed tegen elkaar opgewassen bleken te zijn. Allebei gewonnen!
Bedreigd in het wild
De twee brilberen in Dierenpark Amersfoort leven nu frank en vrij in de bosrijke omgeving van Birkhoven. Daar is de situatie anders dan in de bergbossen van het Zuid-Amerikaanse Andesgebergte. Hun totale leefgebied beslaat westelijk Venezuela, Ecuador, Peru, westelijk Bolivia, noordwestelijk Argentinië en Panama. Ondanks hun perfecte aanpassing aan het leven in deze enorm uitgestrekte en onherbergzame delen van het Amazonegebied, is de brilbeer de meest bedreigde berensoort. Door de massale bomenkap voor ondermeer de landbouw en de winstgevende houtproductie wordt hun leefgebied steeds kleiner.
De dieren hebben de ruimte nodig. Hoog in de boomtoppen bouwen ze een boomplatform van soms wel 5 meter doorsnee om te slapen. Op die slaapplekken schuilen ze ook wanneer er gevaar dreigt. Als vegetariërs eten ze boomvruchten en kunnen ze de taaiste boomtakken makkelijk aan met hun zware kaken. Voor de nodige eiwitten vullen ze hun plantendieet aan met insecten, vogels en hun eieren, soms ook met kleine zoogdieren en aas. Omdat ze ook wel eens een kip pikken van de plaatselijke boeren of hun maisvelden plunderen, worden ze soms doodgeschoten. De brilberen in Dierenpark Amersfoort leiden hier een comfortabel leven.
Net als andere berensoorten leeft de brilbeer graag alleen. De dieren struinen graag in hun eentje door de bossen, vallen elkaar niet lastig en houden er geen eigen territorium op na. Ontmoetingen met mensen of andere brilberen verlopen probleemloos, mits daarbij de nodige voorzichtigheid in acht wordt genomen. Een moeder met jongen kan haar koters reuze agressief verdedigen.
Aan het eind van het dagje dierenpark kijkt Teju – of was het Ariba?- nog even op, als om Beer uit te zwaaien en gedag te zeggen. Tot een volgende keer.