De marula of maroela is de gebruikelijke naam voor de olifantenboom. Officieel heet hij in wetenschappelijke kringen Sclerocarya birrea. De boom is een plant uit de zogenoemde ‘pruikenboomfamilie‘. Voor een rechtgeaard botanicus is dit klare taal.
Het is een middelgrote boom, die het liefst wortelt in de warme en vorstvrije regionen van subequatoriaal Afrika. De plant is twee-huizig, dat wil zeggen dat de mannelijke en vrouwelijke bloemen niet op dezelfde plant voorkomen. De plant heeft eenslachtige bloemen, net zoals in onze streken de populier en de wilg. Er bestaan dus mannelijke en vrouwelijke soorten, die elkaar bevruchten. Bij twee-huizigheid treedt bevruchting op door kruisbestuiving van het zaad dat alleen door de vrouwelijke plant geproduceerd wordt.
De vruchten, die er aanvankelijk uitzien als een soort groene pruimen, rijpen in de maand januari uit tot het zachte gele fruit waar de inheemse bevolking de lokale erg populaire likeur ‘Amarula’ van brouwt. Het etiket op de marula likeur fles draagt niet zonder reden het logo van de Afrikaanse olifant. Olifanten zijn namelijk ook dol op het rijpe marula fruit. De boom wordt dan ook niet voor niets olifantenboom genoemd. Het ietwat slijmerige fruit smaakt een beetje als een lychee, dat ook voor menselijke consumptie geschikt is, maar olifanten gaan er helemaal los op. Zij schudden de vruchten heel doeltreffend uit de boom en storten zich ongegeneerd gretig op het gevallen overrijpe fruit. Er worden karrenvrachten tegelijk van genuttigd. Eenmaal achter de kiezen worden de suikers van het overrijpe fruit via chemische processen omgezet in alcohol. Het maag- en darmstelsel van de dikhuid gaat vanaf dat moment functioneren als een soort jeneverstokerij, waarbij de slogan ‘Geniet, maar drink met mate’ net iets te laat in het productieproces op het programma is gezet.
Gevolg: in de maand januari heerst er alom op de Afrikaanse savanne een aangenaam ontspannen sfeer van liederlijke en openbare dronkenschap! Nu is er niets zo hilarisch als een kudde dronken olifanten. Maar ook giraffen, bavianen, wrattenzwijnen en zelfs struisvogels kunnen er wat van. Na ‘Happy hour’ – en dat kan wel enkele dagen duren, want gezelligheid kent geen tijd, nietwaar? – waggelen hele families, niet gehinderd door welke motorische coördinatie dan ook, vrolijk door de bush, als ze al niet ronkend onder de marula boom hun roes liggen uit te slapen.
happy hour
In eerdere blogafleveringen kwam ik al eens tot de conclusie dat er zich in de menselijke omgeving veel vergelijkbare taferelen afspelen met de dierenwereld. Het volgende YouTube filmpje sterkt mij eens te meer in die overtuiging. Veel plezier ermee … en wie ziet hier niet – al of niet glimlachend – enige herkenning in?
Volledigheidshalve heeft Marjo ook het laatste stadium van het productieproces, waaraan de rijpe marula vruchten onderhuids bij de olifanten onderworpen zijn, op de gevoelige plaat vast vastgelegd en overduidelijk voor ons in beeld gebracht wat er overblijft na het gistingsproces.
Ondertussen begeleidt Marjo momenteel op een heel ander del van de aardbol, met oorwarmers op, een reis via Wereldcontact naar Antartica. Het is daar 20 graden onder nul en dat is dan nog de zomertemperatuur. Prima omstandigheden dus om pinguïns, walvissen en zeehonden te spotten. Wordt vervolgd.