Dolfijnenjacht
The Cove is een spraakmakende documentairefilm uit 2009 over de dolfijnenjacht in de Japanse cultuur. In 2010 werd de documentaire bekroond met de Oscar voor Beste Documentaire. Deze onthullende film is een oproep van een groepje oceaanactivisten. Zij komen in de publiciteit onder de naam ‘de Oceanic Preservation Society’. De opzet van deze activisten is om de Japanse visserij in de baai van Taiji te veranderen. Daarbij wil deze groep mensen het publiek bewust maken en informeren over het toenemende gevaar van kwikvergiftiging in dolfijnenvlees. Het vlees van deze dieren wordt in Japan verpakt en verkocht als zou het walvisvlees zijn. Walvisvlees is zeer populair bij Japanners. De dolfijnen worden bij duizenden gevangen. De meest ‘aaibare’ dieren worden als ‘Flipper’ verhandeld op de entertainment-markt aan zeeaquaria en dolfinaria.
Vanuit het oogpunt van de milieubeschermers benadrukt de film dat het aantal dolfijnen dat in Taiji gedood wordt/werd groter is dan het aantal walvissen dat rond Antarctica gedood wordt. Hierbij gaat het jaarlijks om een aantal van rond de 23.000 dolfijnen en bruinvissen.
Dolfijnenjacht
Dolfijnenjacht – De bekroonde documentaire is een voorbeeld van een succesvolle actie tegen misleiding van consumenten en onnodig wreed dierenleed. Sinds de vertoning ervan worden er geen dolfijnen meer gedood in de baai van Taiji.
Dolfijnenjacht – De documentairemakers hebben zich na The Cove gestort op een nieuw en groots project Racing Extinction, ‘voortsnellende uitroeiing’. In de wordingsgeschiedenis van onze planeet is het verdwijnen van diersoorten niet nieuw. Er is al eerder sprake geweest van massa-extinctie. Al vijf keer eerder heeft de aarde een wereldwijd het massaal uitsterven van veel verschillende soorten organismen moeten overleven. De laatste keer, zo’n 65 miljoen jaar geleden, hebben plotseling alle dinosaurussen, rudisten, en ammonieten die het toenmalige land en de oceanen bevolkten, het loodje gelegd. Over de oorzaken hiervan wordt veel gespeculeerd. Als een van de meest geaccepteerde oorzaken wordt een kosmische ramp voorgesteld. Een botsing van de aarde met een ander hemellichaam of een meteoorinslag, die een plotselinge en ingrijpende klimaatverandering inzette.
In Racing Extinction wordt gesproken van een zesde massa-extinctie. Hierbij gaat het deze keer niet om een ‘natuurlijk’ uitsterven van de verschillende diersoorten, maar om een massale uitroeiing waarvoor de mens zelf verantwoordelijk is. Dat is uiteindelijk een pijnlijke en moeilijk te verteren boodschap.
Dolfijnenjacht – Het gaat de filmmakers om bewustwording van het probleem. Ze richten hun camera’s op ‘pijnlijke plekken’, leggen ‘ongemakkelijke situaties’ bloot en confronteren de toeschouwers genadeloos met de rampzalige gevolgen van een door commercie en louter winstbejag aangedreven wereld en het daarmee samenhangende consumptieve gedrag.
“Heeft dat nut?” vragen cynici zich hardop af.
“Ja”, zeggen de milieuactivisten van de Ocean Preservation Society, “volgens een Japans gezegde kun je met een kaarsje de duisternis verdrijven”. In de documentaire wordt de wrede en illegale visserij op reuzenmanta’s in het Indonesische dorpje Lamakera onverbiddelijk tegen het licht gehouden. Het doden van de duivelsrog voorziet bijna de hele dorpsgemeenschap van een vast inkomen. Het is de vissers enkel om de kieuwen van de rog te doen, die vermalen tot roggemeel veel geld als ‘geneesmiddel’ opbrengen op de Chinese markt.
Empire State Building in New York City
Een kaars opsteken voor verlichting! Dat is toch onzin in een tijd waarin elektrisch licht tot de mogelijkheden behoort? Op een groot scherm wordt de wondere onderwaterwereld voor de kust van Lamakera in beeld gebracht om de vissers duidelijk te maken dat er ook geld te verdienen valt met onderwater-toerisme, waarbij reuzenmanta’s of hamerkophaaien levend te zien zijn.
En dat werkt!
Net zoals de projectie van bedreigde dieren op het Empire State Building in New York City. Mensen zijn gefascineerd door de giga grote en imponerende beelden van de panter, de blauwe vinvis, walvishaaien, roofvogels en andere prachtdieren uit de natuur. De jungle van het stadsleven mengt zich met de jungle van de wildernis en vloeit samen tot een samenhangende samenleving. Achteloze voorbijgangers houden hun pas in en blijven ademloos staan staren naar de oplichtende beelden in de duisternis! Het is ‘maar’ een kaarsje in de nacht, maar het doet wel wat! De documentairemakers is er alles aan gelegen om de weergaloze schoonheid van de ons omringende wereld in beeld te brengen en duidelijk te maken dat wij daar zelf – met ons doen en laten – deel van uitmaken.
Bij zoveel moois doet zelfs de meest verstokte cynicus – tenminste even – er het zwijgen toe.
De wereldpremière van Racing Extinction is op 2 december 2015 te zien op Discovery Channel. Het Wereld Natuur Fonds noemt het een wake-up call voor iedereen die om de natuur geeft. Hierbij alvast een voorproefje:
Op 18 tot en met 29 november wordt de film vertoond op het Idfa-festival in Amsterdam.