Januari 2012 zorgt voor een droge hete zomer in het Krugerpark. Het park lijdt onder die droogte. Ondertussen verloopt het contact met het thuisfront moeizaam. Marjo heeft meerdere keren geprobeerd om te sms-en en heeft al verschillende e-mails verzonden. Geen van die digitale correspondentie is aangekomen. Misschien komen de berichten met vertraging nog achterop. Wel hebben we telefonisch contact gehad. Zondagavond sprak ik Marjo en hij is, zoals verwacht, weer helemaal in zijn element.
De eerste week in het Skukuza kamp zit er ondertussen op. Meer met zijn hoofd bij al het loslopend wild dan bij de noodzakelijke organisatorische beslommeringen, heeft Marjo zijn portefeuille met paspoort in Kamp Skukuza laten liggen. Daar komt hij achter tijdens het inboeken bij de receptie van het volgende kamp, Kamp Satara. Over een afstand van bijna 100 km. moest hij met een ‘noodgang’ terug om de achtergebleven paperassen op te halen over een weg, waarop de maximaal toegestane snelheid 40 km. per uur is. Het was allemaal net op tijd gelukt om de poorten van Kamp Satara te bereiken, die zich onverbiddelijk en hermetisch sluiten voordat de Afrikaanse nacht invalt.
De eerste indrukken zijn overweldigend, grote groepen olifanten, leeuwen, panters en jachtluipaarden – in meervoud! – zijn al gespot. Heel bijzonder! Want met name jachtluipaarden ( of cheetah’s ) en vooral ook panters laten zich niet zomaar zien. Mogelijk heeft dat iets te maken met de droge hete zomer in Zuid-Afrika. Het zou kunnen dat deze roofdieren nu actiever en agressiever op jacht moeten, omdat hun potentiële prooien zich door de droogte eerder en meer terugtrekken om hun energie te sparen. Wildlife is voor hun leeftocht volledig afhankelijk van de omringende natuur.
Water maakt een essentieel onderdeel uit van de overlevingskansen voor het wildlife. Het heeft nu in deze droge hete zomer al 7 of 8 maanden niet of nauwelijks geregend. Het gras is laag, het struikgewas bevat veel dor, droog hout en de loofbomen hebben bijna alle blad verloren. In en aftakking van de Sweni rivier is het water op een super laag peil tot stilstand gekomen. Waar verleden jaar nog in een grote, diepe poel een groot aantal nijlpaarden snorkelden, is nu geen seekoei te vinden. De poel ligt nu droog! Deze droogte is dramatisch met name voor nijlpaarden. Water is een levensvoorwaarde voor alle wildlife, maar nijlpaarden hebben niet alleen drinkwater nodig, maar vooral ook badwater om in te zwemmen. Ze moeten regelmatig koppie onder, omdat hun huid anders uitdroogt. Zeker bij deze hete Afrikaanse zon. Dat betekent dat het waterpeil in rivieren en poelen hoog genoeg dient te zijn voor de seekoeie om er gezamenlijk in te badderen. De olifanten komen er nog het beste van af, massaal weten ze de kunstmatig verhoogd aangelegde drinkplaatsen te vinden. Die staan her en der in het Krugerpark verspreid, zoals hier rechts op de foto bij Mooiplaas.
De vegetatie lijdt ook onder de droogte. Er hangen geen merula’s aan de bomen. Om zichzelf te beschermen tegen vocht tekorten komt het zoete zomerfruit niet tot ontwikkeling. De merula-vrucht is fruit van de merulaboom, een lekkernij, die voor veel dieren niet te versmaden is. In de zomerperiode wanneer dit fruit rijpt en in grote hoeveelheden van de bomen valt, zorgt het vaak voor dolkomische situaties. De gistende merula in de maag van de dieren zorgt door organisch-chemische processen voor de productie van alcohol, waar een jeneverstokerij jaloers op zou zijn. De dieren worden er vrolijk dronken van. Femke Roos stuurde – toeval-bestaat-niet – deze week juist een filmpje met de grappige gevolgen van het merula-festijn in de jungle.
Verder is Marjo erg in zijn sas met het gezelschap. Agnes, Cees en Claudia zijn enthousiaste safari-gangers en volgens hem niet de auto ‘uit-te-branden’. Ze komen ogen en tijd te kort om alles te zien en te fotograferen. Grote indruk maakt een grote groep koedoe’s, die vlak langs de auto trekt. Paradijselijke toestanden! De vuurdoop moet nog komen. De onvermijdelijke close-encounter-of-the-first-kind met een flinke mannetjes olifant is een confrontatie met een minder idyllische kant van de safari. Een bull komt met wapperende oren en opgeheven slurf op de auto af. Marjo kent dit imponeergedrag maar al te goed. De minder ervaren reisgenoten zitten met samen geknepen billen doodstil in de auto. Marjo blijft demonstratief staan en geeft luidruchtig gas. De zichzelf respecterende olifant neemt, zoals meestal het geval is, gedwee ‘gas’ terug en zet zijn wandeling in de bush, zonder enig gezichtsverlies, waardig voort. Omdat het avontuur weer goed afgelopen is, wordt het natuurlijk later in een ontspannen sfeer thuis als een spannend verhaal uit de wildernis van Zuid Afrika naverteld.
Op het moment dat er appels in de auto uitgedeeld worden verschijnt er een levensgrote slang uit de bush. Een associatie met het Bijbelse paradijsverhaal is snel gemaakt. Vaak herhaalt de geschiedenis zich, maar de vrouwen hiermee de mannen verleid hebben, weet ik niet en of Gods Onzichtbare Hand daar deel aan heeft zal ook altijd een mysterie blijven. Cees had zich in ieder geval aan het eind van de dag gewoon over de braai ontfermd en is niemand uit het Krugerparadijs verbannen.
Bij Mlondozi dam wordt de lunch gebruikt. Ook hier heeft de droge hete zomer toegeslagen. Waar anders het volle waterbekken van de Mlondozi rivier grote aantallen nijlpaarden, maar ook olifanten en neushoorns trekt, is vandaag geen wildlife te bekennen. Het kwartet safari-gangers heeft de taken onderling goed verdeeld: Marjo – gids en reisleider, Cees – hoofd afdeling catering, Claudia – hoofd medische zaken en Agnes – hoofd animatie en penningmeester. Met zoveel ‘hoofden’ aan boord zou zelfs een zinkend schip te redden moeten zijn. Gezien het knusse plaatje bij het olifanten-museum van Satara moet die samenwerking spetterend of op zijn minst sprankelend zijn geweest.
Elders in Zuid Afrika wordt vandaag op 6 januari het 100-jarig bestaan van het ANC, Afrikaans Nationaal Congres, gevierd. Het was groot feest in het stadion van Bloemfontein, waar 100 jaar geleden het ANC werd opgericht. In 1994 kreeg deze partij politieke macht. Nelson Mandela werd gekozen tot president van Zuid Afrika en de apartheid werd afgeschaft. Toch is er nog weinig reden voor zorgeloosheid, want ook het ANC heeft tot op heden de corruptie en het machtsmisbruik onvoldoende kunnen bestrijden.