rondtrip door het zuiden van Afrika
Een rondtrip door het zuiden van Afrika zou het worden. De bedoeling van deze reis door het zuiden van Afrika was uiteindelijk Marjo en Liesbeth op te gaan zoeken in het Krugerpark. Deze keer wilde ik graag wel iets meer zien van Zuid-Afrika dan alleen het Krugerpark en de weg er naar toe vanaf het vliegveld van Johannesburg. Zuid-Afrika heeft zoveel meer moois te bieden. Na de rondreis zou ik enige tijd in het Krugerpark blijven en dan met Marjo en Liesbeth terugreizen naar Nederland. Al enige jaren staan de Victoria watervallen hoog op mijn bucket-lijst. Uiteindelijk gepensioneerd, moest het er nu maar eens van komen. Het blijk teen heel on-line gepuzzel vooraf, om alle bus- en treinreizen op elkaar af te stemmen. De bedoeling is namelijk uitsluitend met openbaar en lokaal vervoer te reizen om zo veel mogelijk van het land te zien en om mee te maken hoe de plaatselijke bevolking reist en leeft. Het is vooral een lange reis geworden met veel verrassende momenten en verschillende heel prettige ontmoetingen. Onderweg sneuvelen mijn vooroordelen over reizen door het zuiden van Afrika. Ik ben de enige ‘witte’ en voel me op mijn gemak tussen reisgenoten van verschillende nationaliteiten.
met de bus door het zuiden van Afrika
Busreizen door Afrika blijken ondernemingen over flinke afstanden te zijn, vaak letterlijk grensoverschrijdend. Naast Victoria Falls staat Kaapstad op het programma. Daarvoor zijn in totaal 15 dagen gepland binnen het vaststaande schema van de vliegreizen naar Johannesburg en Phalaborwa, waar Marjo me op 5 februari opwacht. Vooraf in Nederland google-end, kwam ik er achter dat de lange-afstand-reizen per bus gemiddeld zo’n 24 uur – overnachting inbegrepen – duren en dat ze op gezette tijden 2 of 3 keer per week rijden. Intercape is een van de aanbieders van dergelijke busreizen door het zuiden van Afrika. Zij adverteren met een christelijke signatuur; er wordt onderweg telkens eenzelfde EO-achtige promotie film gedraaid. Tot mijn grote verrassing liggen de Victoria watervallen zo ongeveer op een 4-landen punt; waar Zimbabwe, Zambia, Botswana en Namibië samenkomen. Zodoende even zo vele grensovergangen. De bussen zijn comfortabel en rijden keurig op het aangegeven tijdschema. Het enige oponthoud zouden de grensovergangen kunnen zijn, krijg ik te horen. Drie uur per douanecontrole is normaal, maar het kan uitlopen. Van Zuid-Afrika naar Zimbabwe kostte het, omdat we tot 06.00 moesten wachten voordat het grenskantoor openging, iets langer dan 3 uur. Eerst de administratie van Zuid-Afrika om het land uit te komen – vervolgens te voet verder naar de iets verderop gelegen administratie om Zimbabwe binnen te komen. Mijn aanvankelijke verbazing over het geduld dat de Afrikanen op kunnen brengen voor zoveel bureaucratie maakt al snel plaats voor bewondering.
Zambia
Om aan de grens een visum voor Zambia te kunnen kopen, dien je vooraf een toestemming voor dat visum aan te vragen bij de ambassade in België. Je krijgt dan een gepersonaliseerd document opgestuurd dat je vervolgens aan het grenskantoor moet overleggen. Met dat document en 50,00 $ mag je voor 30 dagen het land in. Aangezien de wisselkoers voor euro’s ter plekke niet bekend is, mocht ik het na enig overleg met de dienstdoende douanebeambten ook voor 50,oo euro. Voor Nederlanders heeft Zambia vervolgens een uitgebreid menu met visa in petto. Je kunt kiezen uit verschillende opties. Er is een enkel visum, een dubbel visum, een dagtochtje en een langdurig verblijf. Ik gok op een enkel visum voor 30 dagen à raison van 50,00 euro. Na een klein half uur was dat geregeld. Op de koop toe snuffelen ondertussen de apen – die zonder veel succes met een katapult geweerd worden – door de bagage voordat de officiële douane daar de kans toe krijgt. Ze zijn opzoek naar fruit, koekjes en wat er verder nog allemaal meer aan eetbaars in tassen verborgen is. De bavianen azen op hapklare brokken en die dieren zijn niet helemaal ongevaarlijk. Dat is allemaal bij de prijs inbegrepen!
Het bustochtje Johannesburg – Livingstone in Zambia, over een afstand van bijna 1.300 km., doet er precies 25 uur over. Na de bestemming bereikt te hebben stap ik opgelucht uit en na een hartelijk afscheid van verschillende medereizigers gaat ieder zijns weegs. Je hebt toch een etmaal met z’n allen onder een dak geleefd en iedereen staat onderweg elkaar met raad en daad bij. Een echtpaar moet nog naar Lumumbashi, de hoofdstad van Katanga in het zuiden van Congo. Zij stappen vol goede moed over in de volgende bus, die hen binnen ongeveer 24 uur thuis brengt. Als alles meezit tenminste.
Livingstone
Er volgen vier dagen van ontspanning in Livingstone met bezoeken aan beide zijden van de Victoria watervallen, een boottocht over de Chobe rivier en een landrover-safari in het Chobe Nationaal Park van Botswana. Botswana in en uit gaat soepel en zonder visum. Wel is er een ebola-check. Zambia exit geeft ook geen problemen, maar om dezelfde dag het land weer binnen te komen dien ik opnieuw 20 euro neer te tellen. Mijn visum voor 30 dagen betreft slechts één entree. Voor het Ierse stel dat hetzelfde dagtripje maakt, is elke toegang tot Zambia opnieuw graties. De katholieke Ieren dragen veel bij aan de ontwikkeling van Zambia. Nederland heeft op dat gebied kennelijk niet zo’n goede reputatie in Zambia als Ierland … en daar betaal je dus voor!
Over de watervallen van Victoria volgt nog een aparte blogaflevering, evenals over het uitstapje naar het Chobe Nationaal Park in Botswana.
Het busstation waar de bussen van verschillende maatschappijen samenkomen in Livingstone is ‘onder de Grote Boom‘. Er heerst een gezellige Afrikaanse bedrijvigheid op die plek waar inderdaad een grote boom midden op het zandplein staat. Bussen, taxi’s, spelende kinderen en rondhangende jeugd, die tegen een kleine vergoeding de laatste boodschappen voor de passagiers doet. Met een literfles water en een tros bananen stap ik welgemoed de bus in met bestemming Windhoek, Namibië. De afstand is ruim 1.000 km. met een geplande reistijd van 20 uur. Na vier actieve dagen in Zambia met als hoogtepunt de watervallen spreekt een bustochtje me wel aan. De bus trekt over een simpele en smalle asfaltweg door een onmetelijk groot en groen landschap, dat nauwelijks bewoond is. ’s Nachts passeren we onderweg een aantal kleine dorpjes zonder elektriciteit, met een brand vuurtje op de rode aarde midden tussen de rondom gelegen rieten hutjes. In het licht van de koplampen zie ik regelmatig dieren in de berm. Ik kan ze niet identificeren. De voortrazende bus lijkt hen niet te deren. Ze grazen rustig door.
Namibië
We komen de volgende ochtend in Windhoek aan. Het is er opvallend rustig. De plaats doet zijn naam eer aan. Er waait een verkoelende bries in de 35 graden hete en droge woestijnlucht. Tripadvisor wijst me voor de avond de weg naar een restaurant met een schitterend uitzicht over de stad en de erachter gelegen bergen: The Olive. Het blijkt een bijzonder restaurant met een schitterend interieur, geïnspireerd op de fascinerende Himba-stam en fantastisch buitenterras. In de avond en tijdens de nacht daalt de temperatuur nauwelijks.
Windhoek – De volgende dag is het zondag en dan valt de stad helemaal stil. Alleen de wind brengt nog wat beweging in de stilte. Bij een late ochtend wandeling door de stad blijkt iedereen in de kerk te hebben gezeten. Ik hoor op straat swingende gospelmuziek klinken. Even later bij het uitgaan van de kerk, komt het koor – mannen en vrouwen in donker blauwe gewaden – jubelend naar buiten, samen met honderden kerkgangers. Het was de laatste van 5! missen die ochtend. Dat was nog maar één van de vele christelijke kerken, van verschillende denominaties o.a. Luthers, Katholiek, Anglicaans, Nederduits Gereformeerd, Baptistisch, Methodistisch, Pinkstergemeente, Mormoons, Nieuw Apostolisch en Zevendedagadventisten. Overbodig te vermelden dus dat Namibië voor 90%, zeer actief en overtuigd, christen is.
Het treinstation van Windhoek wordt in ere gehouden, maar het is vergane glorie, hoewel het nog steeds in een prima staat van onderhoud verkeert. Het is van Duitse origine.
Sinds de normale dienstregeling – bij gebrek aan belangstelling – is stilgelegd, worden er – afgezien van de luxe Desert Express – personenwagons van Starline aan vrachttreinen gekoppeld om de lokale passagiers te vervoeren. Voor de rest is het station een museum geworden met een conducteur die als museumopzichter er een dagtaak heeft aan mensen duidelijk te maken, dat er geen treinen meer rijden. Een oude Duitse stoomlocomotief staat buiten onder een afdak tentoongesteld samen met enkele treinonderstellen. De grote open plek voor het station doet dienst als parkeerplaats maar is nagenoeg leeg. Misschien omdat de kerken de zondagsrust in ere houden?
Zuid-Afrika
Zondagmiddag om 17.00 uur vertrekt de bus naar Kaapstad. Terug naar Zuid-Afrika dus. De afstand is bijna 1.500 km. deze keer, reistijd 21 uur. Vanwege de wegwerkzaamheden wordt het 23 uur. Toch is de reistijd gemiddeld korter dan de vorige 2 busreizen. De weg is namelijk fantastisch en van tamelijk recente datum, de bus zelf is een gloednieuwe luxueuze dubbeldekker met prima lig- en slaapaccommodatie, de benedenverdieping is bestemd voor oudere passagiers en heeft 18 plaatsen. Het zonovergoten landschap waar we doorrijden is vooral wijds en oneindig met in de verte eindeloos glooiende berghellingen. Wanneer de zon langzaam ondergaat vormen er zich theatrale wolkenformaties onder de African skies.
Kaapstad
De grensovergang van Namibië naar Zuid-Afrika blijkt de hele nacht open te zijn. Steekproefsgewijs worden er zo’n 15 koffers uitgepikt, die helemaal leeg moeten. Wat je mag en niet mag importeren blijft onduidelijk, maar te veel van hetzelfde is altijd verdacht. Twintig stukken zeep kan in ieder geval niet en ook vijfentwintig trainingspakken geeft een probleem. Bij het ochtendgloren zijn we al een heel eind Zuid-Afrika in gereden. Namibië met haar panoramische vergezichten van natuurlijke wildernis is verruild voor in cultuur gebrachte vruchtbare valleien. Uitgestrekte wijngaarden en citrusplantages worden omzoomd door immense bergketens, die in blauwgrijze nevels langzaam aan de horizon verdwijnen. Het lijkt alsof Zuid-Afrika zijn bloedige apartheids-strijd om de mensenrechten gestreden heeft en als een overwinnaar op zichzelf te voorschijn is gekomen. Aan het begin van de middag komt de majestueuze Tafelberg van Kaapstad in zicht.
