Olifantenzorg is echt een item op Sri Lanka. Vandaag staan we om tien uur klaar, we wachten bij het Elephant Transit Home. De chauffeur van de filmploeg kwam ons halen, want er stond een ‘wilde’ olifant achter een simpel schrikdraadje langs de kant van de weg waar veel verkeer over komt. We troffen een aantal busjes bij de olifant aan, waar veel mensen uit kwamen met handen vol fruit voor het dier. Dit lokale tafereel wilde de filmploeg graag vastleggen. Sensatie dus! Toen wij bij deze olifant aankwamen, zagen we meteen een grote bult aan zijn buik. Dat zag er helemaal niet goed uit, op verschillende plekken kwam er pus uit. Tragisch genoeg veroorzaakt door kogelwonden! Het dier is kennelijk weggejaagd door plaatselijke boeren. Er waren blaren bij zijn onderkaak en zijn ogen traanden sterk. Het dier reageerde wel heel rustig op publiek, alsof hij er altijd was op zondag en gewend was om fruit te krijgen. Hij werd gevoerd met hele trossen bananen, mango’s , meloenen, suikerriet en zelfs appels. Deze laatste zijn erg kostbaar in Sri Lanka; een kilo bananen kost vijftig cent en een appel dertig cent per stuk. Duidelijk is dat de mensen wat voor hun geliefde olifanten over hebben.

Nadat dit gefilmd was, reden we naar het Elephant Transit Home, waar we een afspraak hadden met de dierenarts, die zich vooral met olifantenzorg bezig houdt.

Hij gaf ons meer informatie over dit dier. Hij vertelde dat de olifant Rambo genoemd wordt vanwege zijn doortastend optreden. Enkele jaren geleden waren er tientallen olifanten die bedelden langs de weg. Daardoor ontstonden er gevaarlijke situaties. Om die reden is er een dubbele afzetting langs de weg gemaakt over een lengte van ruim tien kilometer. Rambo is de enige olifant, die er toch regelmatig doorheen komt. Dat wekt dan enerzijds sympathie op bij de langsrijdende burgers, maar anderzijds ergernis bij de boeren. Hij kent geen angst voor mensen en ‘bezoekt’, tot groot ongenoegen van burgers en boeren, ’s nachts ook akkers en plantages. Aan dat ‘doortastende’ optreden heeft Rambo zijn onfortuinlijke schotwonden te danken. De dierenarts heeft hem al eens eerder verdoofd en operatief een aantal kogels verwijderd. Er zijn nog enkele kogels achtergebleven in zijn lijf en hij krijgt daarvoor antibiotica in de vorm van pillen verstopt in ( 150 ) broodjes. Hij is dol op die verpakking van zijn medicijn.

De dag erna stond weer een andere minder prettige gebeurtenis op het programma. Maar dat wisten we toen nog niet.

De volgende ochtend werden we namelijk al om kwart over zeven gebeld door Mildred van de filmploeg. Via de dierenarts wist zij dat er een olifant gewond zou zijn in het Udewalawe National Park en of wij zo snel mogelijk konden komen.Ons hotel ligt er echter bijna een uur rijden vandaan. Toch waren wij na de chauffeur opgespoord te hebben en een snel ontbijtje nog voor half negen ter plekke. Dat is dan wel racen en tegelijkertijd de lopende mensen, slapende honden, snelle scooters, ronkende tuktuks, razende brommers en slingerende fietsers zien te ontwijken. Het zijn vooral smalle, bochtige weggetjes waar dan ook nog de nodige auto’s gebruik van maken. Bij het park moesten we een jeep met een andere chauffeur regelen, anders mochten we het park niet in. De anderen ( filmploeg, dierenarts en assistenten ) waren al weg.

Op de plaats des onheils lag een moederolifant met een brullend jong erbij. De dierenarts gaf medicijnen en infuus aan de moeder en het jong werd na een tijdje gelukkig ook wat rustiger. Toch een heel trieste situatie om te zien en natuurlijk ook niet geheel ongevaarlijk, omdat er meerdere malen andere dieren van de kudde – uit sociale betrokkenheid – naar deze olifanten toe kwamen. Met schoten in de lucht moesten die door het team van dierenarts Parera op een veilige afstand gehouden. Iedereen stond er omheen en de mensen van het Elephant Transit Home bouwden er ter plekke een tent van boomtakken. Met touwen werden daar zeilen overheen gespannen, zodat de olifant niet in de bloedhete zon zou liggen. Maar met het beetje kracht dat de olifant nog had, probeerde zij het zeil toch weg te trekken. Met water uit een naburig beekje werd de zieke olifant voortdurend nat gehouden. Haar hulpeloze jong was nauwelijks bij haar weg te houden. De band tussen een olifantkoe en haar jong is hecht en normaal gesproken in de natuur onverbrekelijk. Deze situatie gat tegen deze natuurlijke instincten in.

Na vier uur werd in overleg met de dierenarts besloten om het jong mee te nemen naar het Transit Home. Daarvoor werd er een truckje met transportkist voor een kleine olifanten en zes stevige Sri Lankanen gecharterd. Dit zijn park-rangers en vertrouwd met olifantenzorg, met vereende krachten leidden ze het jong behendig de kist in. Marjo reed mee op de truck. Het werd een heel gehobbel met de open truck over de bochtige en onverharde paden van het park. De moeder werd verder met rust gelaten.We waren allen erg ontdaan bij het zien van de situatie. Maar daar is het uiteindelijk wel allemaal om te doen: enig soulaas bieden in een dergelijke situatie. Het olifantje is goed aangekomen in het Transit Home en – voorlopig op enige afstand – in de buurt van de andere kleintjes gezet. Daar zal ze enige tijd nog moeten wennen aan haar verweesde staat en aan de nieuwe manier van melk drinken. De ervaring leert dat jonge dieren zich snel aanpassen aan nieuwe situaties. Er is daarom bij de verzorgers goede hoop dat het kleintje het zal overleven, ook wanneer zij dat onverhoopt zonder haar moeder zal moeten doen.

Om half vijf zijn we met de hele ploeg terug gegaan naar de plek in het Udawalawe park om te zien hoe het met de moederolifant ging. Ze lag nog steeds op dezelfde plaats en dat is geen goed teken, volgens degenen die zich met olifantenzorg bezighouden. Met touwen en met een trekker werd geprobeerd om het dier overeind te krijgen. Ondanks alle inzet en dappere pogingen mislukte dat helaas. De mensen zijn twee en half uur met deze olifantenzorg bezig geweest. Toen het ondertussen aardedonker geworden was, moesten we het park uit. Ze is nog op haar andere zij gelegd en morgen vroeg gaan we kijken hoe de situatie is. Al met al weer twee bewogen dagen!

P.s
onder Elephant Transit Home en Udawalawe Nationaal Parc treft u verschillende interessante links aan met aanvullende informatie.