Koningsjachtluipaard en andere bijzondere Krugerbewoners

Koningsjachtluipaard

Koningsjachtluipaard –
Nadat zij van 3 tot 23 maart bijna drie weken door Krugerland hebben rondgetrokken zijn Marjo, Fred en René al weer enige tijd terug in Nederland.

grondhoornraaf – foto: Fred 30 jan. 2011

Veel vrienden en kennissen hebben de Krugerreis via de dagelijkse WhatsApp-berichten van Fred op de voet kunnen volgen. We werden op de hoogte gebracht over de lage waterstand in de Letaba-rivier en de aanhoudende droogte met funeste gevolgen voor de nijlpaarden. We lazen op 9 maart hoe het weer omsloeg, waarbij zich een heftig onweer ontwikkelde en de temperatuur van 40 naar 20 graden kelderde. De daarmee gepaard gaande regen was erg welkom. Hij deed verslag over de laatste boerenzwaluwen die op het punt staan om naar de lage landen aan de zee te migreren.  De achtergebleven ooievaar bij Timbavati, die zijn noordelijk gelegen broedgebied nog steeds niet opzoekt, werd gemeld. Hij vertelde smeuïg over de zeldzame zuidelijke rietbok. Als enthousiast vogelaar weidde Fred uit over zijn gevederde vrienden: vogels zoals de secretarisvogel, maraboe, de struisvogelvader waar wel 20 jonge struis-kuikentjes achter aan trippelden en de grondhoornraaf of ‘bromvoël, zoals die op z’n Zuid-Afrikaans heet. We lazen over de Kanniedooddam bij kamp Shingwedzi, die als waterkeerdam geen functie meer heeft. Over het natuurverschijnsel van stofhozen. Eentje met zelfs een slurf van 4 meter doorsnee, die als een natuurlijke Hoover, stof en blad 100 meter omhoog zuigt. Stof, dat ‘als de stekker eruit is’ – door afkoeling op de grond –  als een uitgeklopte deken terug naar beneden dwarrelt.

Dwerguiltje

dwerguil

Bijzonder aan deze reis is, dat de jongelui opvallend veel behoorlijk zeldzame dieren op hun pad tegenkomen. Naast een honingdas, ’n dwerguiltje en een scharnierschildpad ook het uiterst zeldzame koningsjachtluipaard. De honingdas is een vaste gast in het restkamp Satara, hij gaat daar ’s nachts op rooftocht naar overgebleven voedselresten die in vuilnisbakken achtergebleven zijn. Zelf bewaar ik daar nog spannende herinneringen aan, toen ik midden in de nacht op het buitenterras zat te schrijven en ‘iets’ langs mijn been voelde strijken.
Het dwerguiltje is door zijn geringe afmeting een weinig opvallende verschijning, maar is een redelik algemene standvoël wat deur die hele Wildtuin voorkom, aldus Voëls van die Nasionale Krugerwildtuin. Het vogeltje is niet veel groter dan een merel, ongeveer 14 cm en weegt zo’n 40 gram. Maar het blijft net als zijn grotere familieleden tussen de drukte om hem heen rustig zitten kijken met grote ogen. Zoals het een grote wijze uil betaamt.
De scharnierschildpad is op zich ook een ‘vreemde vogel’ in het park, omdat het de enige schildpad is die zijn schild kan bewegen. Hij kan maximaal 25 cm groot worden en heeft een olijfbruin rugpantser, dat hij aan de achterzijde kan dichtklappen door zijn achterpoten in te trekken. Hierdoor kan hij zich als het ware oprollen net zoals een egeltje dat doet. Zo beschikt het dier over een hermetisch pantser. Wel zo handig in de wat drassige omgeving waar hij graag vertoeft en dus ook krokodillen thuis zijn.

koningsjachtluipaard

Zo blijken er dus altijd weer ‘ nieuwe dieren’ te ontdekken in het Krugerpark, dat altijd weer voor verrassingen zorgt. Zo kan het natuurpark voor Marjo zelfs na 25 jaar ‘altijd weer anders’ zijn en steeds ‘nieuw’. Deze keer bracht een bezoek aan het Hoedspruit Endangered Species Centre – kortweg het HESC – een wel heel bijzondere diersoort aan het licht. Daar zagen Marjo, Fred en René een koningsjachtluipaard, een zeer zeldzame cheetah-soort die zelden in de wildernis wordt gezien. De King Cheetah of wel het ‘ jachtluipaard van de koning’ heeft een afwijkende vachttekening. Bij deze dieren zijn de zwarte vlekken niet rond maar grillig van vorm, een beetje zoals bij een gemarmerde kat. Oorspronkelijk dacht men dat het koningsjachtluipaard een ondersoort van de cheetah was. Uit een paring van twee normaal gevlekte dieren werd een jong met deze afwijkende tekening geboren Toen was het duidelijk dat dit wordt veroorzaakt door een recessief gen bij beide ouders. Verder verblijven er in het HESC nog hyenahonden, neushoorns, grondhoornraven en zwartvoetkatten.

Tot slot spot het gelukkige drietal op weg naar de Mlondozidam, een picknickplaats en uitkijkpunt boven een stuwmeer, een zwarte neushoorn. Het aantal van deze zeldzame variant van de Afrikaanse neushoorn wordt geschat op  1.600 exemplaren binnen het Krugerpark. Marjo ziet er – in al die jaren dat hij het Krugerpark bezoekt – nu weer een voor de 7e keer. In tegenstelling tot de ‘witte’ neushoorn is de ‘zwarte’ schuwer en agressiever. Een betere benaming is  ‘puntlip’ voor de zwarte neushoorn en ‘breedlip/wide lips’ voor de witte neushoorn. De breedlip neushoorn eet gras, de puntlip neushoorn gebruikt zijn spitse lippen om bladeren van de bomen te eten. In het verleden is ‘wide’ ( breed ) abusievelijk verbasterd tot white ( wit ).

puntlip neushoorn / foto: HH – 31 januari 2011

Tot zover een samenvatting van de bijzondere diersoorten uit Krugerreisverhalen van Marjo, Fred en René. Ik heb hierbij dankbaar gebruik gemaakt van de veel uitgebreidere Kruger-app van Fred.